القراءات المتواترة (کتاب)القرائات المتواترة توسط محمد الحبش پیرامون یکی از موضوعات مهم علوم قرآنی ، یعنی مساله تواتر قراءات نوشته شده است. ۱ - معرفی کتابمؤلف که یکی از قرآن پژوهان معاصر می‌باشد در این کتاب موضوع قراءتهای متواتره را مورد بحث قرار داده است. وی مطالب کتاب را در چهار باب بیان نموده که در باب اول مساله علم قراءات (شریف و اهداف و تاریخ آن)، در باب دوم اثر قرائت‌های متواتر در رسم الخط قرآن و در باب سوم، اثر قرائت‌های متواتر در احکام شرعیه را مورد بحث و بررسی قرار داده است. وی در باب چهارم، به صورت خلاصه، نتایجی را که از مباحث گذشته به دست آورده ذکر نموده است. باب سوم کتاب مهمترین قسمت مطالب کتاب می‌باشد که در آن نقش قرائت‌های متواتره در احکام شرعیه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است که این مطلب را در دو قسمت ارائه نموده، قسمت اول جدولی است از اختلاف قرائت‌ها درباره مسائل اعتقادی و احکام فقهی، و در قسمت دوم، آیات مورد اختلاف درباره مسائل مذکور را نام برده، قرائت‌های مختلف را همراه با قاریان آنها بیان می‌کند. لذا با توجه به مطالب فوق، کتاب ارزش و جایگاه خاصی پیدا نموده است. ۲ - ساختار کتابکتاب دارای چهار باب است که باب اول آن دارای دو فصل و باب دوم آن دارای سه فصل و باب سوم آن دارای دو فصل و باب چهارم آن به عنوان خاتمه می‌باشد که فهرست مطالب آن به قرار زیر است. باب اول: علم قراآت شامل دو فصل: معنای قرائت و اهداف آن و تاریخ قراآت . باب دوم: اثر قرائت‌های متواتره در رسم الخط قرآن شامل سه فصل: تاریخ رسم الخط قرآن، حروف قرآن و نقطه گذاری آنها و محسنات رسم الخط قرآن و اثر آن در قرائت. باب سوم: اثر قرائت‌های متواتر در احکام شرعیه شامل دو فصل: اثر قرائت‌ها در احکام اعتقادی و اثر قرائت‌ها در احکام فقهی. باب چهارم: خاتمه. [۱]
القراءات المتواترة، محمد الحبش، ص۱۱-۳۶۳.
۳ - ویژگی‌ها۱- در اکثر مباحث جدولی از قرائت‌های مختلف ارائه می‌نماید و موارد اختلاف را تذکر می‌دهد. ۲- در باب دوم- فصل اول: درباره تاریخ رسم الخط قرآن در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و صحابه سخن گفته، اهمیت کتابت و حفظ قرآن را در آن دوره بررسی می‌نماید. ۳- در باب اول- فصل اول: ابتداء قرائت را تعریف آنگاه حکمت اختلاف قرائت را توضیح داده، در پایان رابطه بین قراءات سبعه و حدیث سبعة احرف را بررسی نموده است. ۴- در باب سوم- نقش قراءات متواتره در احکام شرعی توضیح داده شده است که برای این منظور ابتدا جدولی از آیاتی که دارای اختلاف قرائت می‌باشند، ارائه شده، آنگاه اصل مساله را بصورت گسترده در دو فصل جداگانه بحث نموده است و برای هر کدام آیاتی را ذکر و نتیجه اختلاف قرائت‌ها را بیان می‌نماید. ۵- در باب اول- فصل دوم. پیرامون تاریخ قراءات سخن گفته که در آن، ابتداء تاریخ قرائت‌ها را در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، سپس در زمان صحابه بررسی نموده و قاریان معروف در آن زمان را نام می‌برد. ۴ - نسخه شناسیکتاب یک جلد، متن آن عربی و دارای ۳۷۴ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است: ۱- نوع کاغذ: اعلاء ۲- چاپ: کامپیوتری ۳- جلد: گالینگور ۴- نوبت چاپ: اول ۵- تاریخ انتشار: سال ۱۴۱۹ هجری قمری ۶- ناشر: انتشارات دار الفکر- دمشق - سوریه ۷- تیراژ: ۱۰۰۰ نسخه ۸- دارای فهرست موضوعات کتاب. ۹- نام کتاب: القراءات المتواتره ۱۰- نام مولف: محمد الحبش تذکر: این نسخه دارای دو مقدمه می‌باشد: ۱- مقدمه دکتر وهبة الزحیلی رئیس دانشکده فقه و مذاهب اسلامی دانشگاه دمشق ۲- مقدمه شیخ صادق حبنکة رئیس مجلس قاریان دمشق در کشور سوریه. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |